 | ||
| اشاره : به مناسبت هزار و چهار صد و چهل ویکمین سال نزول قرآن کریم ، شبکه قرآن و معارف سیما به همراه 14 نهاد و سازمان اقدام به برگزاری طرح بزرگ تابستانه با محوریت سوره «زمر» نموده است. در این طرح که به صورت چندرسانه ای اجرا می گردد ، شبکه های اول ، سوم ، پنجم و شبکه قرآن سیما هر روز ظرف 50روز با 165 دقیقه برنامه عهده دار آموزش روخوانی ، روانخوانی ، حفظ و مفاهیم آیات سوره مبارکه زمر می باشند. جلسه دوم از تفسیر آیه به آیه این طرح را می خوانید و ادامه این مباحث را از فردا در صفحات میانی دنبال کنید: الا لله الدین الخالص والذین اتخذوا من دونه اولیاء ما نعبده مالا لیقرب ونا الی الله زلفی ان الله یحکم بینهم فی ما هم فیه یختلفون ان الله لایهدی من هو کاذب کفار «3» آگاه باشید که دین خالص مخصوص خداوند است و کسانی که به جای خداوند معبودهایی را برگزیدند (و در توجیه کار خود گفتند:) ما آنها را نمی پرستیم مگر برای آن که ما را به خدا نزدیک تر کنند ، همانا خداوند درباره آن چه آنان بر سر آن اختلاف می کنند ، میانشان داوری می کند؛ البته خداوند کسی را که دروغگوی کفران پیشه است هدایت نمی کند. نکته ها: در آیه قبل به پیامبر فرمود: عبادتت خالصانه باشد. «فاعبدالله مخلصا» در این آیه ، به همه مردم می فرماید: دستورات دینی و تمام عبادت ها باید برای خدا و خالصانه باشد. «لله الدین الخالص» شخصی به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله گفت : ما اموال خود را به فقرا می دهیم تا از ما به نیکی و خوبی یاد شود و نام ما به نیکی برده شود. حضرت فرمود: خداوند تنها کار خالص را می پذیرد، سپس این آیه را تلاوت فرمود: «الا لله الدین الخالص...»(1) حضرت علی علیه السلام می فرماید: بهترین راهی که می توان با آن به خدا نزدیک شد، ایمان به خدا و پیامبرش و جهاد و اخلاص و اقامه نماز و پرداخت زکات و روزه گرفتن ماه رمضان و انجام حج و عمره و صله رحم و انفاق های پنهانی و آشکار و کارهای نیک است.(2) برای بت پرستی ریشه هایی گفته اند ، از جمله : الف: برای احترام به بزرگان ، مجسمه آنان را می ساختند و با گذشت زمان این مجسمه ها از قداستی خاص برخوردار شد و مورد پرستش قرار می گرفت. ب: بت پرستان گمان می کردند که انسان نمی تواند مستقیم و بدون واسطه با خدا ارتباط برقرار کند و برای ارتباط نیاز به واسطه های مقدس دارد لذا برای مقدسین تمثالی می ساختند که به مرور زمان این سمبل ها به صورت بت در آمد. به کسی که حتی یک دروغ بگوید ، «کاذب» می گویند، ولی کلمه «کفار» به افرادی گفته می شود که کفر و کفران راه و روش دائمی آنها باشد و از اینکه کاذب و کف^ار کنار هم آمده ، می توان استفاده کرد که ممکن است یک دروغ برای همیشه انسان را منحرف کند. حتی ممکن است یک دروغ جامعه را کافر کند. چنانکه علمای یهود و مسیحی ، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را به خوبی همچون فرزند خود می شناختند، ولی به مردم به دروغ می گفتند: این پیامبر، آن پیامبر موعود نیست و با دروغ و کتمان حق ، جامعه ای را به انحراف می کشاندند. پیام ها: 1- از شیوه های تبلیغ و تربیت ، حساس کردن مخاطب است. (کلمه «الا» یعنی آگاه باش که مساله مهمی است). 2- تمام مکاتب بشری با خرافات و هوس ها آلوده هستند و دین خالص ، تنها از آن خداست. «لله الدین الخالص» 3- ارزش دینداری به خالص بودن آن است وگرنه دین همراه با هوس ها و خرافات نزد خدا ارزشی ندارد. «لله الدین الخالص» 4- منحرفان ، معمولا انحرافات خود را توجیه می کنند. گاهی بت پرستان پرستش بت ها را واسطه نزدیک شدن خود به خدا می دانند. «ما نعبدهم الا لیقربونا» 5- خداجویی امری فطری و نهفته در وجود انسان حت^ی مشرکان است. «لیقربونا الی الله زلفی» 6- گرچه استفاده از وسیله برای رسیدن به خدا، مورد سفارش خداست ، «و ابتغوا الیه الوسیله» ولی هر چیزی شایسته واسطه گری را ندارد. «ما نعبدهم الا لیقربونا الی الله زلفی» 7- تقرب به خدا، محبوب هر انسانی است. «لیقربونا الی الله» 8- برخی بت پرستان خدا را قبول داشتند و بت ها را واسطه تقرب به او می پنداشتند. «الی الله زلفی» 9- مشرکان به شفاعت عقیده داشتند؛ لکن بت ها را شفیع خود می پنداشتند. «الی الله زلفی» 10- قیامت روز پایان اختلافات است. «یحکم... فی ما... یختلفون» 11- انسان باید بستر هدایت الهی را در خود فراهم کند و دروغ و کفر ، انسان را از قابلیت هدایت الهی دور می سازد. «لا یهدی من هو کاذب کفار» 12- دروغ می تواند مقدمه انحراف دائمی شود. «کاذب کفار» 13- واسطه گری و تقرب آفرینی بت ها، عقیده ای نادرست است. «کاذب» 14- بت ها به گمان بت پرستان همچون موجودات عاقل و فهیم بودند. «ما نعبدهم» («هم» برای افراد با شعور به کار می رود.) پانوشت ها: 1- تفسیر در المنثور 2- نهج البلاغه ، خطبه 109 |
